Yeni bir ülkeye göç etmek, pek çok güzelliğin yanında bir çok zorluğu da beraberinde getiriyor. Göç ettiğiniz ülkenin dilini öğrenmek, sistemini ve kurallarını öğrenmek gibi..

Bir çoğumuz Hollanda’nın sağlık, eğitim ve hukuk sistemi hakkında pek bilgi sahibi değiliz. Ben de bu durumlar için Arabulucu Ayşenur Uysal ile “Hollanda Hukuk Sisteminde Ne Zaman Arabulucuya İhtiyaç Duyarız?” üzerine bir söyleşi yaptım.

Hollanda’da hukuk sistemine başvurmamız gereken durumlarda, hem bizi kendi ana dilimiz ile anlayan, hem de buranin dilini ve  hukuk sistemini çok iyi bilen birinin olması büyük bir şans.

Kendinizden Biraz Bahseder Misiniz ?

Ben Ayşenur Uysal.1968 İzmir doğumluyum. 8 yaşında Hollanda’ya geldim. Amsterdam Üniversitesi Sosyoloji bölümünden mezun oldum. Evliyim, 2 çocuğum var. Resmi, Hollanda Arabuluculuk Federasyonuna baḡlı arabululcuyum. İnsanların konuşa konuşa her türlü problemi çözebildiğine inandığım için işimi severek yapıyorum.

Arabuluculuk kelimesini duyduğumuzda elbette aklımızda bir fikir beliriyor, fakat hukuk sistemi içerisinde nedir bu ARABULUCULUK?

Arabuluculuk, hukuk sisteminde yeri olan alternatif bir çözüm arama yoludur. Uzmanlık eḡitimi almış olan tarafsız ve baḡımsız bir üçüncü (Arabulucu) katılımıyla çözüm aramaktır. Arabuluculuk  iş uyuşmazlıkları, ticari uyuşmazlıklar, aile uyuşmazlıkları, kamusal uyuşmazlıklar gibi farklı alanlarda başvurulabilir bir yöntemdir.

“Hollanda’da arabuluculuk sisteminin en çok tercih edildiği alan ise boşanma konusudur.”

Kim Bu Arabulucular?

Hollanda’da Resmi arabulucular, Arabuluculuk Federasyonu’na bağlıdır (Mediators Federatie Nederland, kısa adıyla MfN) Bu federasyona üye olmak ve kalmak için Federasyonun kalite kriterlerine uymanız gerekiyor.  Kalite kriterlerden biri ise,  arabuluculuk eḡitimi görmüş olmanızdır  ve eḡitiminiz güncel olmasıdır.

Arabulucular saat ücretiyle çalışıyor. Eḡer Arabuluculuk Federasyonuna baḡlı (MfN) resmi arabulucu ile çalışıyorsanız, gelir düzeyi düşük kişiler için arabulucuk ücretinin bir kısmı devletten temin ediliyor.

Neden Arabulucuk Yöntemine Başvurmalıyız?

Arabuluculuk her şeyden önce, mahkeme koridorlarında uzun süren yasal bir savaş vermek yerine, daha hızlı ve etkili bir çözüm yoludur. Avukat masraflarından daha ekonomiktir ve en önemlisi de gelecek planlarınıza hakimin değil, sizin karar verebilmenize olanak sağlar.  

Arabuluculuk Sistemi İle Avukatlık Sistemi Arasındaki Farklar Neler ?

Arabulucu, kişileri anlaştırarak çözüm yolu bulduğu için iki taraf ile oturup görüşüyor. Avukat ise tek taraf ile görüşüyor.

Hollanda hukuk sisteminde boşandıḡınızda, küçük çocuklarınız var ise, ebeveyn planı kanunen mecburidir. Boşanma sürecinde, bazen çocukların ihtiyaçları tam olarak karşılanamıyor. Bu duruma engel olmak için hakim anne ve babadan ebeveyn planı istiyor.

Ebeveyn planı nedir? Plan ebeveynlerin, boşandıktan sonra bakım ve yetiştirme görevlerini nasıl paylaşacaklarını, çocukları ile ilgili önemli konularda birbirlerine nasıl bilgi verip ve danışacakları ve bakım masraflarını nasıl ödeyeceklerini (çocuk nafakası) kapsar. Bu konularda, ebeveynler ortak bir karar alırsa boşanma için dava açılmasına gerek görülmüyor.

• 

Anne ve babanın, arabulucuda verdikleri ebeveyn plan kararı ile boşanma süreci kolaylıkla sona erebiliyor.

İkinci hazırlanacak olan belge ise Boşanma Anlaşması. Bu anlaşma, eşlerin mal varlığı üzerine yapılan paylaşımı içeriyor. “Evi kim oturacak? Araba varsa ne olacak? Birikim para varsa ne olacak? Borçların ödemesi nasıl yapılacak?” “Eş nafakası ödenecek mi?” gibi sorular cevaplanıyor. Eşler arasında bölüşülecek her şey belgeleniyor. Ortak karar verildikten sonra imzalanıyor.

Ebevyn Planı ve Boşanma Anlaşması, tek dilekçe olarak mahkemeye sunuluyor. Arabuluculuk sisteminin, avukatlık sisteminden farkı burada.  Avukatlık sisteminde dava açılıyor. Dava açıldığı zaman, tarafların mahkemeye gitmesi gerekiyor.

Arabuluculuk sisteminde ise tarafların mahkemeye gitmesi gerekmiyor.

Arabulucuların mahkemeye sundukları dilekçe boşanma sürecini tamamlıyor.

Eşler arasında tartışma çıkmadan, planlarınızı hakime arabulucu yöntemiyle sunabiliyorsunuz. Hakim bu planları kontrol ettikten sonra boşanma kararını veriyor ve imzalıyor, bu kararlar mahkeme kararı olarak dosyaya işleniyor.

Tartışma olmadan, hakimin kararı yerine, çiftlerin ortak kararları ile çözüm yoluna gidilmiş olunuyor. Bu sistem, çok hızlı ilerliyor. Boşanma süreci yıllar sürmüyor, bir kaç ayda anlaşarak boşanma gerçekleşiyor.